Cụm di tích Đền – Chùa Bà Tấm năm 2024

Chào mừng các bạn đến với đền chùa Bà Tấm - một cụm di tích lịch sử quan trọng, nằm gắn liền với câu chuyện đầy thần thoại về Nguyên phi Ỷ Lan và vương triều nhà Lý. Đến năm 2024, nơi đây tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho du khách muốn khám phá văn hoá và lịch sử đặc biệt của miền Bắc.

Ấn tượng với di tích

Theo các sử sách và truyền thuyết dân gian, cụm di tích đền - chùa Bà Tấm đã được xây dựng từ thời Lý và liên quan mật thiết đến Nguyên phi Ỷ Lan, Hoàng thái Hậu của vương triều nhà Lý. Nguyên phi Ỷ Lan, với tài năng chính trị phi thường, đã làm thịnh vượng đất nước và thấu hiểu trái tim dân chúng. Người dân tôn sùng bà như là vị Phật Bà Quan Âm, sự tôn kính này đã truyền cảm hứng cho nhiều câu chuyện huyền thoại và truyền thuyết trong lịch sử miền Bắc.

Bà Tấm, hiện thân của lòng bao dung, đức độ và những điều tốt lành, đã xây dựng nhiều ngôi chùa và tháp nổi tiếng. Những công trình này đã tồn tại suốt hàng thế kỷ và cho thấy sự kiên cường của văn hoá lịch sử xứ kinh Bắc. Trong số đó, chùa Dạm (Quế Võ - Bắc Ninh), chùa Một Mái (Hoàng Xá - Quốc Oai), chùa Phật Tích (Tiên Sơn - Bắc Ninh), chùa Báo Ân (Động Sơn - Thanh Hoá), và tháp Chương Sơn (Ý Yên - Nam Định) đều được xem là những công trình tiêu biểu.

Đền - chùa Bà Tấm và văn hoá lịch sử

Tại quê hương của bà, hương Thổ Lỗi, người dân đã xây dựng ngôi chùa Linh Nhân tư Phúc tự (còn được gọi là chùa Bà Tấm) vào năm 1115. Sau khi Ỷ Lan qua đời vào năm 1117, ngôi đền thờ bà cũng được xây dựng. Từ đó đến nay, đền - chùa Bà Tấm là nơi linh thiêng để thờ Phật và tưởng niệm trong lòng nhân dân. Qua thời gian, ngôi đền - chùa này luôn được sửa chữa, trùng tu và xây mới. Văn bia kể rằng, vào thế kỷ XVI, XVII, XVIII, các vương phi và quận chúa họ Trịnh đã có công tiền của và nhân dân xã Dương Xá, Dương Nguyễn để tu bổ lại chùa.

Hiện nay, trong chùa còn lưu giữ nhiều di vật quý, phản ánh lịch sử và quá trình tồn tại của cụm di tích này. Đặc biệt, 2 tượng sư tử (bệ thờ) kích thước rất lớn, các tác phẩm trang trí sấu, chim phượng và cúc dây được nhà nghiên cứu biết đến. Ngoài ra, còn có các di vật đất nung trang trí kiến trúc thời Lý được lưu giữ tại di tích này.

Khám phá cụm di tích

Cụm di tích chùa - đền Bà Tấm nằm trên một gò đất cao, rộng, bên hữu ngạn dòng sông Thiên Đức nổi tiếng. Mặc dù mặt bằng di tích đã có nhiều thay đổi, nhưng hiện nay vẫn còn chùa, đền và nhà thờ mẫu, cùng với một số công trình kiến trúc đơn nguyên kề cận. Dù các công trình kiến trúc này được xây dựng gần đây (đền xây khoảng nửa đầu thế kỷ XX, chùa xây vào những năm 1980), không gian này vẫn mang một linh khí thần thánh và được thể hiện qua những lễ hội trọng đại hàng năm vào các ngày 19/2 và 25/7 Âm lịch. Hội đền Bà Tấm có sự tham gia của đông đảo người dân, không chỉ từ Dương Xá và Dương Nguyễn mà còn kéo dài từ Phú Thị đến Văn Lâm (Hưng Yên).

Truyền thống lịch sử - văn hoá

Các khảo cổ học trong chương trình nghiên cứu khảo cổ học kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội đã khám phá và nghiên cứu cụm di tích này. Bảo tàng Lịch sử Việt Nam và Sở Văn hoá - Thông tin Hà Nội, cùng VP. Ban Chỉ đạo Kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, đã tiến hành điều tra, thám sát và khai quật khảo cổ học tại đây. Nhờ những công trình này, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về lịch sử và văn hoá đặc biệt của miền Bắc.

Hãy đến thăm cụm di tích đền - chùa Bà Tấm để cảm nhận những giá trị văn hoá - lịch sử đặc sắc nơi này. Qua những tác phẩm kiến trúc, di vật quý và lễ hội truyền thống, bạn sẽ trải nghiệm một hành trình tuyệt vời vào quá khứ và khám phá sự kết nối sâu sắc giữa con người và di tích cổ xưa.